Menisküs Nedir? Belirtileri Ve Tedavi yöntemleri

Menisküs, en sık karşılaşılan eklem yaralanmalarından biridir. Gençlerde görülen menisküs yırtıkları genellikle spor kazaları sonucu ortaya çıkar. Bu tür yırtıklar tedavi edilmezse, özellikle sporcuların kariyerlerini olumsuz etkileyebilir. Yaşlı insanlarda ise vücudun yaşlanmasına bağlı olarak meydana gelen menisküs sorunları, çeşitli tedavi yöntemleri ile ele alınabilir. Menisküs yaralanmalarını teşhis etmek için muayene, MR görüntüleme veya artroskopi gibi yöntemler kullanılır. Halk arasında ilerleyen yaşlar için kireçlenme de denir.

Menisküs Nedir?

Menisküs, halk arasında bir hastalık olarak bilinse de aslında diz bölgesindeki kıkırdakları koruyan önemli bir yapıdır. Bu yapı, vücudun en çok kullanılan eklem yerlerinden biri olan dizlerin rahatça hareket etmesine yardımcı olur. Kaval ve uyluk kemikleri arasında bir tür menteşe işlevi gören menisküs, O ve C şeklinde iki parçadan oluşur. Her dizde bu parçalardan birer çift bulunur.

O şeklindeki parça dış menisküs olarak adlandırılırken, C şeklindeki parça iç menisküs olarak bilinir. Menisküs, kaval ve uyluk kemiklerinin temas yüzeyini artırarak, vücut ağırlığının dengeli bir şekilde dağılmasına yardımcı olur. Aynı zamanda ani darbelerin etkisini emer ve diz içindeki sıvının eklem kıkırdaklarına yayılmasına yardımcı olur.

Menisküs yırtığı

Diz eklemindeki menisküs adı verilen kıkırdak yapıların yırtılması veya zarar görmesi durumunu ifade eder. Menisküsler, diz eklemindeki kaval ve uyluk kemikleri arasında bulunan C ve O şeklindeki yarı ay şeklindeki kıkırdak yapılarıdır. Menisküslerin temel görevi, diz eklemine destek sağlamak, şokları emmek ve eklemin dengeli çalışmasını sağlamaktır.

Menisküs Yaralanmaları Nasıl Meydana Gelir?

Menisküs yırtıkları, özellikle sporcuların sıkça karşılaştığı sorunlardan biridir, ancak günlük yaşamda herkesin başına gelebilir. Ağır yükler taşıyanlar, sürekli ayakta duranlar, ev işleriyle yoğun olarak uğraşanlar ve yaşlı insanlar menisküs yırtığı riski altındadır. Bu tür yaralanmalar genellikle vücut ağırlığının tek bir yöne yüklenmesi sonucu meydana gelir ve bazen diz çökme, çömelme veya ağır yük kaldırma gibi basit hareketlerle bile tetiklenebilir. Menisküs yırtıkları, aşağıdaki ana başlıklar altında incelenebilir:

1. Doğrudan Yaralanmalar: Dize doğrudan gelen darbeler sonucu meydana gelir. Düşme, trafik kazaları veya dize darbeler bu tür yaralanmalara yol açabilir.
2. Dolaylı Yaralanmalar: Gövde, diz üzerinde dönme hareketi yaparken meydana gelir. Bu tür durumlarda genellikle ayak yerde sabitken vücut diz üzerinde dönme hareketini gerçekleştirir. Futbol oyunları ve kayak sırasında yaşanan yırtıklar, dolaylı yaralanmalar olarak kabul edilir. Ayrıca dengesizlik ve ayak takılması sonucu dizin kontrolsüz bir şekilde dönmesi de bu tür yaralanmalara neden olabilir.
3. Dejeneratif Yaralanmalar: Yaşlılık nedeniyle vücutta oluşan deformasyonların sonucunda meydana gelir. Özellikle yaşlı bireylerde görülen bu tür durumlarda, dize gelen en ufak bir darbe bile sağlam menisküslerin yırtılmasına neden olabilir.

Menisküs Yırtığı Belirtileri Nelerdir?

Menisküs  yırtıklarının belirtileri şunlar olabilir:

• Diz ağrısı
• Diz şişliği ve sertlik
• Diz kilitleme

Menisküs yırtıklarında hastalar genellikle diz ağrısı, şişlik ve sertlik yaşar. Merdiven inip çıkarken, oturup kalkarken veya yokuş çıkarken diz ağrıları artabilir. Bu ağrılar genellikle başlangıçta hafif olarak ortaya çıkar ve daha sonra şiddetlenebilir. Bu rahatsızlıklar, menisküs hasarının ilk belirtileridir. Tedavi edilmeyen yırtıklar ilerleyebilir ve daha ciddi sorunlara yol açabilir.

Menisküs Tedavisi Nasıl Yapılır?

Menisküs yırtıklarının tedavi yöntemi, yaralanmanın büyüklüğüne ve türüne bağlıdır. Akut yaralanmalarda, buz uygulaması, dizin yüksekte tutulması ve istirahat önerilebilir. Günlük yaşamı olumsuz etkileyen ağrılar ve kilitlenmeler oluştuğunda, hemen bir doktora başvurulmalı ve uygun tedaviye başlanmalıdır.

Egzersiz ve İlaç Tedavisi: Düşük dereceli menisküs yırtıklarında, doktorun önerdiği ilaçlar ve fiziksel terapi egzersizleri ile iyileşme sağlanabilir. Bu tedavi yöntemi, yırtığın boyutuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak etkili olabilir. Fiziksel terapi programına sadık kalmak önemlidir.

Artroskopi: Menisküs yırtıkları için artroskopik cerrahi, günümüzde yaygın bir tedavi yöntemidir. Bu teknikte, diz içine çok küçük kesiler yapılarak bir kamera ve cerrahi aletler sokulur. Hasarlı bölge görüntülenir ve gerektiğinde onarım yapılır. Artroskopik cerrahi, geleneksel açık cerrahiye göre daha az invazivdir ve daha hızlı iyileşme sürecine olanak tanır. Bu yöntemle hastaların çoğu menisküs ameliyatı sonrası fizik tedaviye gerek duymadan iyileşebilir.

Menisküs yırtıkları ciddi bir sorun olabilir ve tedavi gerektirebilir. Yaralanmanın tipine bağlı olarak doktorunuz en uygun tedavi yöntemini önerecektir. Erken teşhis ve tedavi, uzun vadeli komplikasyonları önlemek için önemlidir. Unutmayın ki her durum farklıdır ve tedavi planı kişiye özgüdür. Bu nedenle doktorunuzun tavsiyelerine uyun ve iyileşme sürecinizi destekleyin. Daha önce belirttiğimiz el ayak bakımı hakkında makaleyi linkten okuyabilirsiniz.